Unia Europejska a Wspólnoty Europejskie – charakter prawny (podstawowe różnice).
Wspólnoty Europejskie = to 2 organizacje międzynarodowe:
- Wspólnota Europejska,
- Europejska Wspólnota Energii Atomowej
stanowiące pierwszy filar Unii Europejskiej.
- Początkowo (od 1957 – Traktat Rzymski)
- Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom)
- Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG), od 1993 Wspólnota Europejska (WE),
- Posiada własne (po fuzji wspólne) organy:
- Parlament Europejski,
- Rada (Unii Europejskiej),
- Komisja (Europejska),
- Europejski Trybunał Sprawiedliwości (wraz z Sądem I Instancji),
- Trybunał Obrachunkowy
- Może stanowić prawo
- Ma własne sądy.
Unia Europejska
= organizacja ponadnarodowa powołana Traktatem z Maastricht z 7 lutego 1992 składająca się z 3 filarów:
- Wspólnoty Europejskie,
- Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa
- Nie osobowości prawnej (ma ją zyskać po ratyfikacji Traktatu Konstytucyjnego UE),
- Nie ma organów (bazuje na strukturach WE),
- Ma jedynie organ polityczny – Radę Europejską, składającą się z szefów państw i rządów oraz Przewodniczącego Komisji
a) UE nie ma osobowości prawnej (można jednak doszukiwać się przynajmniej zdolności prawnomiędzynarodowej – wynika to z przepisów Traktatu Amsterdamskiego, który przewidywał powołanie Wysokiego Przedstawiciela do spraw wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa), podczas gdy Wspólnota Europejska ma osobowość prawną w wymiarze międzynarodowym (art. 281 TWE) – może być ona podmiotem prawa międzynarodowego (zaciągać zobowiązania, przystępować do org. międzynarodowych, stawać przed międzynarodowymi organizacjami rozstrzygającymi spory itp.), jak i wewnętrznego państw członkowskich (osobowość prawna w wymiarze krajowym) (art. 282 TWE).
b) WE jest organizacją międzynarodową, może zawierać umowy międzynarodowe, przystępować do organizacji międzynarodowych lub uzyskiwać status obserwatora w tych organizacjach, podczas gdy UE nie ma takich kompetencji.
c) WE działa poprzez swoje organy tj. Parlament Europejski, Rada (Unii Europejskiej), Komisja (Europejska), Europejski Trybunał Sprawiedliwości (wraz z Sądem I Instancji), Trybunał Obrachunkowy (art. 7 ust. 1 TWE) oraz organy/instytucje pomocnicze: Komitet Społeczno-Gospodarczy, Komitet Regionów (art. 7 ust. 2 TWE), Europejski Bank Centralny (art. 8 TWE) oraz Europejski Bank Inwestycyjny (art. 9 TWE.
UE nie posiada własnej struktury organizacyjnej, ani organów sensu stricto (przy wykonywaniu celów nadanych jej Traktatem o Unii Europejskiej posiłkuje się organami WE), ma jedynie organ polityczny – Radę Europejską, składającą się z szefów państw i rządów państw członkowskich oraz Przewodniczącego Komisji (art. 4 ust. 1 TUE).
d) WE, w przeciwieństwie do UE, posiada kompetencje do stanowienia prawa oraz organy sądowe (Europejski Trybunał Sprawiedliwości wraz z Sądem Pierwszej Instancji) rozstrzygający spory wynikające ze stosowania tego prawa.
Pomimo tych różnic, nakaz spójności gwarantuje zgodność działania Wspólnot z jednej strony oraz współdziałania państw członkowskich w ramach pozostałych dwóch filarów z drugiej. Zapewnienie przestrzegania nakazu spójności zostało powierzone organom wspólnotowym – Radzie i Komisji (art. 3ust. 2 TUE). Co więcej, organy Wspólnot są włączone do współpracy w ramach kompetencji UE (art. 3 ust. 1 TUE).
Rady Unii Europejskiej nie należy mylić z Radą Europejską, która jest organem politycznym Unii Europejskiej ani z Radą Europy, która jest organizacją międzynarodową (utworzoną już w 1949 r.
Linki sponsorowane
KANCELARIA PRAWNA tel. (061) 86-888-48 |